مشکلات عضلانی مفصلی دست ها

شانه نابرابر
در شرایط عادی و از نمای جلو و عقب، سطح شانه ها می بایست همراستا و فاصله همسانی با یک خط افقی فرضی داشته باشد. همسان نبودن فاصله شانه ها نسبت به خط افقی فرضی را عارضه شانه نابرابر می نامند. در این وضعیت، عضلات و عناصر سمتی که دچار افتادگی شده است، کوتاه و سمت بالا رفته اصطلاحا کشیده می باشد. این عارضه ممکن است بصورت یک طرفه یا دوطرفه نیز دیده شود. مهمترین دلایل آن عبارتست از: حمل کیف های سنگین روی یک شانه توسط دانش آموزان با جثه ضعیف، اتخاذ وضعیت های غلط در نشستن، ایستادن، وضعیت های غلط شغلی و ضعف عضلات یک سمت بدن و اطراف شانه ها. از نشانه های این عارضه می توان به نابرابری زاویه گردن و شانه ها و همینطور ناهمسانی ارتفاع استخوان ترقوه اشاره نمود. این عارضه با وقوع دردهایی در اطراف شانه، اسکولیوز (کج پشتی) و کاهش تحرک ستون مهره ای، ظاهر ناخوشایند، کوتاهی قد و … همراه است.

شانه گرد
وضعیت بدن تا حد زیادی تحت تاثیر عادات فرد قرار دارد. عارضه شانه ی گرد که به قوز شانه نیز معروف است، نمونه ای از مشکلاتی است که در اثر استفاده نامناسب از بدن و دور شدن از پاسچر طبیعی ایجاد می شود. آن حالتی است که شانه ها از حالت طبیعی به میزان بیشتری به طرف جلوتر متمایل می شود. انجام برخی فعالیتها که در آن بدن می بایست برای مدت طولانی به سمت پایین و جلو متمایل شود، از قبیل استفاده از موبایل یا تبلت، کامپیوتر، لپ تاپ و یا رانندگی به مدت طولانی، حمل اشیای سنگین در طول روز باعث بروز شانه ی گرد خواهد شد. اگر این عارضه درمان نشود میتواند با پیامدهای جدی از قبیل کایفوز، کاهش حجم های تنفسی و عارضه سر به جلو و در نهایت بروز درد در اطراف گردن و قسمت فوقانی بدن همراه باشد. با انجام برخی از تمرینات ورزشی میتوان به نحوه صحیح حفظ شانه ها در محل مناسب خود و رفع فشار در این عارضه کمک کرد.

بورسیت شانه
کیسه زلالی (بورس) کیسههای کوچک پر از مایع هستند که همانند بالشهای کوچک بین استخوان و تاندونهای عضلانی قرار گرفته و از اصطکاک بین این عناصر جلوگیری می کنند. بورسها در نواحی مختلف بدن از جمله شانه، آرنج، مفصل هیپ (مفصل ران)، زانو و محل اتصال تاندون آشیل به پاشنه قرار دارد و ممکن است به دلایل مختلف از جمله پرکاری (Overuse) ملتهب شوند و مشکلاتی از قبیل درد و کاهش کیفیت خواب را برای شخص ایجاد کنند. بورسیت شانه به معنی ایجاد التهاب در کیسه های زلالی ناحیه شانه است. از نشانه ها و پیامدهای مهم آن درد و کاهش دامنه حرکتی مفاصل می باشد. این عارضه به شانه شناگران معروف است و اساسا در بسیاری از رشته های ورزشی و مشاغلی از قبیل والیبال، بدمینتون، گچ کارها، نقاش ها و … که دست ها بکرات به بالای سر برده می شود، دیده می شود. بعلاوه، نشانه های این عارضه تا حد مشابه شانه یخی (التهاب کپسول های مفصلی) و سندروم گیر افتادن تاندون عضلات چرخش دهنده بازو (کاف روتیتورها) می باشد. اگرچه با تزریق کورتون به محل بورس می توان التهاب را بطور موقت کاهش داد، اما درمان واقعی صورت نمی گیرد. لذا، برای درمان آن باید ابتدا عامل ایجادکننده را شناسایی و نسبت به حذف آن اقدام نمود. سپس با انجام تمرینات کششی تخصصی ناحیه شانه بویژه با استفاده از دستگاه شولدر ویل (Shoulder wheel) تاحد زیادی می توان به رفع مشکل دست یافت.

شانه ی یخی
شانه یخی که به کپسولیت چسبنده نیز معروف است، به کاهش شدید دامنه حرکتی و سخت شدن عناصر مفصل شانه به دلیل زخم شدن بافت اطلاق می شود که موجب حرکت دردناک و يا بيحرکتي شانه ميشود. اين عارضه تا حدی شبیه به بورسیت شانه است، به گونه ای که برخی متخصصان این عارضه را ناشي از التهاب می دانند. برای نمونه، عارضه شانه یخ زده در شرایطی که غلاف يک مفصل دچار التهاب ميشود (سينوويت)، و يا زمانی که در اثر واکنش خود ايمني، بدن شروع به حمله به مواد و بافتهاي تشکیلدهنده خود ميکند، رخ می دهد. آرتروز، پارگی تاندون عضلات چرخش دهنده بازو معروف به کاف روتیتورها (گروه عضلات SITS)، بورسيت (التهاب کيسههای حاوي مايع مفصلی) و يا تندنيت (التهاب تاندون) و یا بی حرکتی ناشی از آسیب و یا جراحی نیز ممکن است با بروز این عارضه همراه باشد. بعلاوه، این عارضه با بیماری هایی از قبیل دیابت، دیسکوپاتی گردنی، بیماریهای قلبی، بیماریهای تیروییدی(کم کاری تیرویید و …)، پارکینسون، جراحی های سینه و سکته مغزی همراه است. معمولا در سنین ۴٠-۶٠ سالگی و در جنس زن ایجاد می شود. در ابتدا درد غالبا در طی شب ظاهر می شود، اما بتدریج درد در تمام روز با تشدید بیشتر درد در شب همراه می شود. معمولا فرد در حرکات بالابردن دست و فعالیتهایی مثل شانه کردن موها و بردن دست پشت کمر دچار مشکل می شود.

تنیس و گلف البو
برخی از اختلالات و مشکلات در کارکرد طبیعی مفاصل مختلف با پدیده استفاده بیش از حد مرتبط هستند. آرنج تنیس باز و گلف باز دو عارضه ی التهابی دردناک هستند که اغلب محل اتصال تاندون عضلات موثر بر آرنج و مچ در بخش خارجی آرنج (ارنج تنیس باز) و بخش داخلی آرنج (آرنج گلف باز) در اثر استفاده مفرط و مکرر ملتهب می شوند. باید دانست که این عوارض برخلاف نام آن، ویژه رشته های ورزشی تنیس و گلف و یا به گروه خاصی محدود نمیشود، بلکه احتمال بروز آن در هر فردی از جمله داربست ها، نقاش ها، قصاب ها، نجارها و لوله کش ها وجود دارد. بهترین رویکرد برای درمان موارد پیشرفته این عارضه پرهیز از حرکات بازکردن (اکستنشن انگشتان، بازکردن مچ و آرنج در عارضه آرنج تنیس باز و پرهیز از حرکات خم کردن (فلکشن) این مفاصل از طریق فیکس کردن مفصل می باشد. پس از کاهش درد می توان انجام تمرینات تخصصی کششی مفاصل مذکور را به همراه مفصل شانه در دستور کار قرار داد.

سندروم مجرای کارپال
در فضای قدامی مچ دست (کانال کارپال) 8 تاندون سطحی و عمقی دست و تاندون طویل شست دست به همراه عصب میانی عبور میکنند. هر عاملی که باعث کاهش اندازه کانال یا افزایش حجم بافتهای داخل کانال شود، نشانه هایی از قبیل بیحسی، سوزش، درد و دیگر مشکلات در دست ساعد و بازو بروز می کند. از اینرو، سندروم مجرای مچ دست یا سندرم تونل کارپال، شایع ترین نوروپاتی به دام افتادن عصب میباشد که در نتیجه فشردگی عصب میانی در ناحیه مجرای مچ دست واقع در سطح قدامی مچ ایجاد میشود. علت ایجاد این عارضه عموما به خاطر ساختار مچ دست در برخی افراد، دیابت و وجود برخی وضعیت ها و بیماریهای ایجاد کننده تورم (اختلالات تیروئیدی، بارداری) و بویژه در طی انجام حرکات مکرر مچ دست و انگشتان، به ویژه در خانم های خانه دار میانسال، مشاغل با وضعیت ارتعاش دست همانند آب میوهگیری یا دریل کاری، کاربران رایانه، درودگران، تصویرگران، کارگران، قصابها و مکانیکهای خودرو و رانندگان ماشینهای سنگین رایج تر است.
از نشانه های این عارضه می توان به احساس کرختی، درد، گزگز در محل توزیع عصب میانی و انگشتان شست، سبابه و انگشت میانی اشاره داشت. این علائم اغلب شبها تشدید شده و با حرکات تکراری و قوی دست بدتر میشود. آتروفی گروه عضلات برجتگی تنار (توده عضلانی روی سطح قدامی قاعده شست دست) نیز از علائم این اختلال میباشد که برای مدت طولانی دوام داشته باشد. گاهی اوقات ناتوانی در انجام حرکات ظریف انگشتان (مانند سوزن دوزی) دیده میشود. در برخی موارد صاف کردن یا تکان دادن دست باعث بهبودی علائم میشود. در مراحل اولیه، با پرهیز از انجام حرکات تکراری، استفاده از مواد ضدالتهاب از قبیل روغن های سیاه دانه و همینطور انجام تمرینات کششی می توان این عارضه را کنترل نمود. در موارد پیشرفته انجام عمل جراحی جهت آزاد سازی عصب میانی ضروری بنظر می رسد.

سندروم دکوروین
سندروم دکوروان که به تنوسینویست یا التهاب غلاف عضلات شست دست نیز معروف است، وضعیتی دردناکی است که در آن تاندونهای عضلات ابداکتور و اکستنسور ملتهب می شود، به گونه ای که فرد در هنگام چرخاندن مچ، گرفتن اجسام یا مشت کردن دست احساس درد میکند. علت اصلی سندروم دکوروان کاملا مشخص نیست، اما هرگونه فعالیتی که مستلزم حرکت دادن مکرر دست یا مچ باشد، از قبیل باغبانی، ورزش گلف، ورزشهای راکتی یا برداشتن و بلند کردن مکرر نوزاد موجب بدتر شدن عارضه می شود. از نشانه های بروز این عارضه می توان به تورم و احساس درد شدید در مجاورت قاعده انگشت شست (در بخش خارجی مچ دست) در طی اجرای حرکت ابداکشن و اداکشن مچ دست، دشواری در حرکت انگشت شست یا مچ در فعالیتهایی که مستلزم گرفتن اجسام یا نیشگون گرفتن هستند، احساس سنگینی و چسبندگی انگشت شست در حین حرکت دادن آن اشاره نمود. استفاده بیشازحد و مکرر مچ دست بهمدت طولانی که معمولا سبب تورم و افزایش ضخامت تاندون می شود، به عنوان علل اصلی ایجاد این وضعیت شناسایی شده است. بعلاوه، آسیب مستقیم به مچ دست یا تاندون، تشکیل بافت اسکار و همینطور بیماریهای التهابی مفاصل از قبیل آرتریت روماتوئید نیز میتواند در بروز این عارضه و محدودیت حرکتی تاندونی نقش داشته باشد. سرانجام، از نقش عواملی از قبیل سن (احتمال ابتلای افراد ۳۰ تا ۵۰ ساله به سندروم دکوروین بیشتر از سایر افراد از جمله کودکان است)، جنس زنان و بارداری در بروز این عارضه غافل ماند. در مقابل، با محدود کردن حرکت مچ دست و بویژه شست و همینطور استفاده از مواد ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و یا قراردادن دست در معرض سرما و یا گرما و سرمای متناوب می توان از شدت عارضه کاست.